مطالب و مقالات بخش مطالب مفید حقوقی

شوراهای حل اختلاف علاوه بر اینکه مرجعی برای حل و فصل اختلافات محسوب می‌شود، بازوی توانمندی برای دستگاه قضا در کاهش مراجعات مردمی نیز به شمار می‌آید که کاهش 50 درصدی پرونده‌های وارده به محاکم، افزایش صلح و سازش و تسریع در جریان رسیدگی‌ها از دستاوردهای این شوراها است

ضرب در لغت به معانی «زدن» است و از حیث حقوقی به صدماتی گفته می‌شود که وارد کردن آن‌ها موجب از هم گسیختگی ظاهری نسوج و جاری شدن خون از بدن نمی‌شود جرم ضرب و جرح در محدوده آن دسته از جرایمی که علیه تمامیت جسمانی اشخاص است، قرار می‌گیرد در ادامه به بازخوانی پرونده‌ای می‌پردازیم که در آن با توجه به اظهارات شاکی، مرجع قضایی پس از انجام بررسی‌های لازم، به صدور رای اقدام می‌کند

هر انسانی حق دارد در هنگام مواجه شدن با خطر به دفاع از جان، مال و ناموس خود و افرادی که دفاع از آنها بر وی واجب است، اقدام کند این اقدام در اصطلاح دفاع مشروع نامیده می‌شود که علاوه بر فقه اسلام، قانون مجازات اسلامی کشور ما و قوانین جزایی سایر کشورها نیز به آن پرداختهست تحقق دفاع مشروع به عنوان یکی از علل موجهه جرم، مستلزم شرایط خاصی است که این موضوع در قانون مجازات اسلامی مصوب سال 92 نیز مشمول نوآوری‌ها و تغییراتی شده است

در مقررات جزایی اغلب کشورها و از جمله کشور ما، کلیات حقوق جزا به سه موضوع جرم، مجرم و مجازات اختصاص می‌یابد همچنین در نظام‌های حقوقی مختلف، حقوق جزا ضامن ارزش‌های مورد حمایت جوامع محسوب می‌شود که به برخی از مهم‌ترین اصول آن اشاره می‌شود اصولی که بعضا در قانون مجازات اسلامی تبلور یافته است

فروش مال غیر از جمله جرایمی است که علاوه بر اینکه نظم و امنیت عمومی جامعه را بر هم می‌زند، خسارت‌های مادی بسیاری بر قربانی جرم وارد می‌کند؛ در حقیقت انتقال‌دهنده بدون آنکه مالک مال بوده یا اینکه دارای مجوز قانونی برای انتقال مال باشد، برخلاف واقع و به نحو متقلبانه خود را مالک یا دارای اختیار قانونی معرفی و با قصد اضرار اقدام به انتقال مال غیر می‌کند بنابراین فروش مال غیر یکی از قالب‌های متقلبانه تعدی و تجاوز به حق مالکیت و اموال محسوب می‌شود در ادامه به بازخوانی پرونده‌ای در این خصوص می‌پردازیم که مرجع قضایی با توجه به ادعای شاکی پرونده، موضوع را بررسی و رای مقتضی را صادر می‌کند

هر رفتار تبعیض‌آمیز و دور از عدالتی نشأت گرفته از عدم اطلاع از قوانین هستی و عدم تحقیقات مؤثر در راستای کمال انسان است که پیرو این امر با افکار آلوده به تشعشعات منفی مواجه می‌شویم که از قِبَلِ آن خداوند را متهم به بی‌عدالتی می‌کنیم، در حالیکه با اندکی تفحص در اسناد معتبره‌یی چون قرآن شریفه و بسیاری احکام و روایات و احادیث موثق خواهیم فهمید آنچه خداوند مقرر نموده عین عدالت است و آنچه ما می‌بینیم بی‌عدالتی نشأت گرفته از کوتاهی افکار بشریت در راستای جهان هستی است که نمود عملی می‌یابد

مرور زمان به معنای گذشت مدت زمانی است که باعث ایجاد وضعیت حقوقی جدیدی می‌شود بنابراین گذشت زمان می‌تواند در تعقیب مجرم و اجرای مجازات موثر باشد این موضوع از مواردی است که در گذشته قانونگذار جزییات آن را در قانون آیین دادرسی کیفری بیان کرده بود؛ اما با اجرای قانون مجازات اسلامی مصوب سال 92 واکاوی جزییات این موضوع ضروری است

قانونگذار ایران در ماده 642 قانون مجازات اسلامی و ذیل عنوان «جرایم برضد حقوق و تکالیف خانوادگی»، به جرم‌انگاری ترک نفقه زوجه و سایر افراد واجب‌النفقه اقدام کرده است به ‌موجب این ماده هر کس با داشتن استطاعت مالی نفقه زن خود را در صورت تمکین ندهد، یا از تأدیه نفقه سایر اشخاص واجب‌النفقه امتناع کند، دادگاه او را از سه ماه و یک‌ روز تا پنج ماه حبس محکوم می‌کند در ادامه به بازخوانی پرونده‌ای می‌پردازیم که در آن شاکی مدعی شده که شوهرش ترک نفقه کرده است سپس مرجع قضایی با توجه به صحت و سقم ادعای شاکی اقدام به صدور رای می‌کند

دوران نامزدی شاید یکی از بهترین و مهمترین دوره ها در زندگی هر زوج جوانی باشد دوره ای که در آن مجالی فراهم می شود تا هر یک از زوج ها بهتر یکدیگر را بشناسند و با علم به رفتارها و سلایق یکدیگر ساختار و شیوه زندگی خود را با توجه به حدود توقعات و مسئولیت هایشان تعریف کنند این در حالی است که برخی اوقات آنها در این دوره خواسته یا ناخواسته اشتباهاتی را مرتکب می شوند که ممکن است بر دوام و ثبات زندگی مشترک شان تاثیر گذاشته حتی در مواردی پیش از اینکه یک زندگی آغاز شود آن را به فصل پایانی کتاب زندگی مشترک گره بزند

مفهوم مصطلح حضانت که در میان جامعه رواج دارد، به معنای نگهداری و سرپرستی طفل توسط پدر و مادر است در حقیقت حضانت واژه‌ای عربی است که به مفهوم حفظ کردن و پرورش دادن است و در اصطلاح نیز عبارت از نگهداری مادی و معنوی از طفل و پرورش و سرپرستی او توسط پدر یا مادر یا سایر کسانی است که قانون این تکلیف را برای آنها تعیین کرده است حضانت شامل همه اقداماتی می‌شود که برای ادامه حیات انسان و پرورش جسم و روح او لازم است مواردی از قبیل غذا دادن به طفل، مراجعه به پزشک برای درمان بیماری او و پرداخت هزینه‌های تحصیل از جمله اقدامات متعارف برای نگهداری کودک به شمار می‌رود

حقوق جزا از جمله زیرشاخه‌های حقوق محسوب می‌شود که تنها در محدوده ‌داخلی مرزهای کشورها می‌توان آن را مورد استفاده قرار داد و در حقیقت در این محدوده کاربرد دارد این موضوع شامل استثنائاتی می‌شود و با تسهیل در رفت و آمد و ورود و خروج افراد به سایر کشورها، محدوده این موارد گسترش می‌یابد؛ چرا که مجرمان می‌توانند در فاصله کوتاهی از محل وقوع جرم دور شده و به کشور دیگر بروند در نتیجه بحث صلاحیت قانون حاکم بر جرم مطرح می‌شود که این اختلاف در صلاحیت بر خلاف اختلاف‌های محاکم داخلی به آسانی قابل حلّ نیست و تنها قراردادهای بین‌المللی کارساز است

معافیت از کیفر موضوعی است که قانونگذار در قانون مجازات اسلامی به آن پرداخته است قانونگذار با ایجاد این تاسیس، دست قاضی را برای بازگشت مجرم به جامعه و تخفیف مجازات او، البته فقط در جرایم کم‌اهمیت یعنی در جرایم درجه 7 و 8 بازتر گذاشته و تعیین کرده است که در صورت احراز شرایط توسط قاضی مانند احراز اصلاح‌پذیر بودن فرد و بار شدن جهات تخفیف بر او و نیز جبران ضرر و زیان شاکی، وی می‌تواند فرد مرتکب را از کیفر معاف کند

ورشکستگی در لغت به معنای درماندگی در کسب و تجارت بوده و حالت بازرگانی است که در تجارت زیان دیده، بدهی او بیش از داراییش باشد و از پرداخت بدهی‌های خود ناتوان شود و به همین دلیل نیز نتواند تعهدات تجاری خود را عملی کند قانونگذار در ماده 412 قانون تجارت در تعریف ورشکستگی می‌گوید که ورشکستگی در نتیجه توقف از تادیه وجوهی که بر عهده تاجر است، حاصل می‌شود یعنی به محض اینکه تاجر یا شرکت تجارتی قادر به پرداخت دیون خود نبود، ورشکسته می‌شود

در جبران زیان وارده به غیر را باید از زیرشاخه‌های مسئولیت مدنی اشخاص حقوقی حقوق عمومی همچون دولت به شمار آورد هر چند به‌موجب بند (1) ماده واحده قانون فهرست نهادها و موسسات عمومی غیردولتی مصوب 1373 «شهرداری‌ها و شرکت‌های تابعه آنان مادام که بیش از پنجاه درصد سهام و سرمایه آنان متعلق به شهرداریها باشد » موسسه عمومی غیردولتی محسوب می‌شوند و بموجب ماده 5 قانون محاسبات عمومی کشور «موسسات و نهادهای عمومی غیردولتی … واحدهای سازمانی مشخصی هستند که با اجازه قانون به منظور انجام وظایف و خدماتی که جنبه عمومی دارد تشکیل شده و یا می‌شود…» اما از این نظر که ارائه‌دهنده خدمات عمومی هستند، می‌توان و دولت را دارای احکام مشترک دانست

شهادت عبارت است از اطلاعات یک فرد خارج از دعوی که موضوع مورد ادعا را دیده و یا شنیده است؛ یا اگر از موارد دیدنی و شنیدنی نباشد، از آن آگاه شده است به عبارتی «شهادت دادن» یعنی اینکه شخص از واقعه‌ای جزیی یا کلی که بین 2 یا چند نفر صورت گرفته است، در دادگاه خبر دهد یا اطلاع‌رسانی کند

قیمت اجناس که بالا می‌رود، بازار خرید و فروش‌های لیزینگی هم داغ می‌شود بیشتر مردم ترجیح می‌دهند در ضمن اینکه مبلغ کالا را به مرور پرداخت می‌کنند، کالای مورد نظر هم در دسترسشان باشد و از آن استفاده کنند به همین دلیل حاضر می‌شوند حتی مبلغی بالاتر از قیمت اصلی کالا پرداخت کنند به این ترتیب روز به روز بر تعداد شرکت‌های لیزینگی افزوده می‌شود و مردم هم به خرید اجناس مختلف با این شیوه، علاقه بیشتری نشان می‌دهند حال باید دید که ماهیت حقوقی لیزینگ چیست و چطور با منابع فقهی و حقوقی ما هماهنگ می‌شود یا اینکه اصلا این نوع معاملات می‌تواند فایده‌ای در بهبود روند معاملات اقتصادی داشته باشد یا خیر

یکی از چالش‌هایی که محیط زیست کشورها را تهدید می‌کند، مساله نابودی تالاب‌هاست در حقیقت آلودگی‌های زیست‌ محیطی، تالاب‌ها را در معرض نابودی قرار می‌دهد از لحاظ زیست محیطی، دلایل فراوانی را برای بیان اهمیت وجود تالاب‌ها می‌توان برشمرد و به همین دلیل نیز در نظام حقوقی ایران حفاظت از این عناصر طبیعی همواره مدنظر بوده‌ است

«باید رضایت ولی و سرپرست بیمار باشد تا جراحی انجام شود؛ در غیر این صورت پزشک مسئولیت جراحی را بر عهده نمی‌گیرد» یا «بدون اذن ولی، پزشک برای جراحی بیمار اقدامی نمی‌کند» این دو جمله از جمله‌های آشنا برای مراجعانی است که به دلایل مختلف با بیمارستان‌ها و کلینیک‌های خصوصی و دولتی سروکار دارند اما این موارد گاهی سوء تعبیرهایی برای مراجعان به همراه دارد و ممکن است آنها مسئولان و پزشکان بیمارستان را به کم‌کاری متهم کنند در حالی که اگر از قوانین و شرط و شروط قانونگذار درباره گرفتن رضایت‌نامه قبل از جراحی اطلاع داشتند، تمام روند یک جراحی بدون حاشیه پیش می‌رفت

بیشترین نگرانی که موقع برنامه‌ریزی برای سفر ذهن افراد را به خود مشغول می‌کند،‌ محل اقامت است؛ خصوصا در زمان‌های شلوغ که پیدا کردن هتل و اقامتگاه مشکل‌ساز است اما خرید خانه یا آپارتمان دوم در شهری دیگر برای کمتر کسی مقدور است به همین دلیل مدتی است که نظامی پیش‌بینی کرده‌اند به نام مالکیت زمانی یا Time Sharing که افراد متعددی در طول یک سال بتوانند مالک یک ملک باشند به این ترتیب هزینه خرید ملک بین یک گروه تقسیم می‌شود و پرداخت آن آسان‌تر خواهد بود حال باید دید از دیدگاه حقوقی، مالکیت زمانی در چه قالبی می‌گنجد آیا افراد به صورت مشاع مالک عین ملک هستند یا اینکه مالک منافع آن می‌شوند این امر نیازمند بررسی نظام حقوقی حاکم بر مالکیت زمانی است

پای پول که در میان باشد انگار فکرها خوب به کار می‌افتد، البته گاهی نیز این فکرها کار می‌کنند تا به راحت‌ترین راه ممکن پول مردم را بگیرند و خودشان ثروتمند شوند، روش‌هایی که در عالم حقوق به آن کلاهبرداری می‌گویند، تعدادش هم زیاد است اما به هر حال هدف همه یکی از قانون با همه آنهایی که تصمیم می‌گیرند یک شبه راه صد ساله را طی کنند برخورد خواهد کرد یکی از روش‌های رایج شرط بندی است اتفاقی که چند سالی می‌شود به مدد فضای مجازی در حال گسترش است و هر روز هم افرادی زیادی را طعمه خود می‌کند در ادامه بیشتر با این جرم و مجازات‌های قانونی آن آشنا می‌شوید